ویال و انواع آن
ویال (vial)، ظرف یا بطری شیشه ای یا پلاستیکی کوچکی است که اغلب جهت ذخیره سازی دارو (مایعات، پودر و…) و یا به عنوان ظروف نمونه برداری در کروماتوگرافی استفاده می شوند. تقسیم بندی ویال ها می تواند بر اساس جنس ،رنگ، حجم و نوع درب بندی آن ها انجام گردد.
طبقه بندی ویال ها بر اساس نوع درب بندی
انتخاب درب ویال و سپتوم مناسب برای جلوگیری از انتشار آلودگی و همچنین آسیب رسیدن به سوزن اتوسمپلر بسیار حائز اهمیت می باشد. انواع مختلفی از ویال ها با درب های خاص وجود دارند؛ از جمله:
الف) ویال های درپیچی
ویال های در پیچی معمولاً برای آنالیز HPLC و LCMS استفاده می شوند. این نوع ویال ها برای گذاشتن یا برداشتن درب به ابزار اضافی نیاز ندارند.
ب) ویال های Crimp
این نوع ویال ها معمولا به عنوان ویال های GC برای آنالیز های کروماتوگرافی گازی استفاده می شوند. ویال های کرایمپی برای نمونه های حساس به حرارت یک استاندارد طلایی هستند. این نوع ویال ها هنگامی که نیاز به بسته شدن ضد دستکاری باشد نیز مورد استفاده قرار می گیرند. برای بستن درب ویال های کرایمپی باید از کرایمپر استفاده نمود.
ج) ویال های Snap Top
استفاده این نوع ویال ها برای تکنسین های آزمایشگاهی راحت تر است و گاهی اوقات به ویال های درپیچی ترجیح داده می شوند. از آن ها معمولا برای آنالیز HPLC و LCMS استفاده می شود. درب آن ها به سادگی روی ویال فشار داده می شود تا کاملا مهر و موم شود.
درب ویال ها معمولا از جنس آلومینیوم برای ویال های کرایمپی و پلاستیکی برای ویال های غیر کرایمپی هستند. معمولا یک سپتا با جنس PTFE در داخل درب ویال ها می باشد. سازگاری شیمیایی سپتا می تواند بسته به غلظت حلال، دما، وزن مولکولی حلال و عوامل دیگر متفاوت باشد؛ پس با این وجود معمولا توصیه می شود انواع سپتا را امتحان کنید تا بهترین نوع آن برای تجزیه و تحلیل را تعیین کنید.
طبقه بندی بر اساس حجم ویال
رایج ترین نوع ویال ها بر اساس حجم، ویال های ۲، ۴ و ۱۰ میلی لیتری می باشند. ویال های ۲ میلی لیتری بیشتر از سایر ویال ها برای تزریق نمونه توسط اتوسمپلرها در دستگاه های کروماتوگرافی مورد استفاده قرار می گیرد. در صورت محدود بودن حجم نمونه های استخراجی برای تزریق به دستگاه میتوان از اینسرت به همراه ویال های ۲ میلی لیتری استفاده نمود.
اینسرت ها نیز مدل های مختلفی دارند:
اینسرت ها برای به حداکثر رساندن بازیابی نمونه طراحی شده اند که در داخل ویال قرار می گیرند. اینسرت ها سطح داخلی ویال را کاهش داده و به این صورت میزان بازیابی نمونه افزایش می یابد. اینسرت ها برای نمونه های با حجم محدود کاربرد دارند. اگر نمونه حساس به pH و یا نمونه بیولوژیکی باشد، استفاده از اینسرت پلاستیکی با جنس پروپیلن توصیه می شود. اینسرت های مخروطی تا ۲۵۰ میکرولیتر از نمونه را نگه می دارند و به دلیل مخروطی بودن حداکثر امکان بازیابی نمونه را فراهم می کنند. اینسرت های کف تخت یک گزینه اقتصادی هستند و تا ۴۰۰ میکرولیتر نمونه را نگه می دارند.
طبقه بندی بر اساس جنس ویال
الف) ویال های شیشه ای
شیشه به دلیل خلوص و مقاومت بالاتر نسبت به پلاستیک انتخاب بهتری برای آزمایشگاه ها می باشد. رایج ترین جنس برای ویال های شیشه ای بروسیلیکات نوع یک می باشد که از ویژگی های آن می توان به کمترین میزان واکنش پذیری، کمترین میزان جذب آنالیت به دیواره ویال و ضریب انبساط ۳۳ برای ویال های شفاف و ۵۱ برای ویال های کهربایی، اشاره کرد.
ب) ویال های پلاستیکی
ویال های پلاستیکی را می توان به دلیل وزن سبک تر نسبت به ویال های شیشه ای استفاده کرد. ویال های پلاستیکی برای نمونه هایی که به شیشه می چسبند گزینه بهتری به شمار می آیند. به عنوان یک امتیاز اضافی، ویال های پلاستیکی دوام بالاتری دارند و معمولاً مقرون به صرفه تر هستند. ویال های پلاستیکی اغلب از جنس پلی پروپیلن (PP) هستند. ویال های پلی پروپیلنی با استون، اتیل استات، متانول، ایزوبوتیل الکل، متانول و متیل اتیل کتون سازگار هستند. آن ها با سیکلوهگزان، اترها، دی کلروبنزن، پنتان ها، متیلن کلراید و تری کلروبنزن ناسازگار هستند. پلی پروپیلن به دلیل داشتن مقاومت شیمیایی خوب، برای نگهداری کوتاه مدت از بین ویال های پلاستیکی، بهترین گزینه می باشد.
علاوه بر ویال های پلی پروپیلن ویال های پلاستیکی با جنس های دیگری نیز وجود دارد که بسیار متداول نمی باشند مانند ویال های Polyethylene (PE) که با اسید، الکل و باز سازگار هستند و با بنزن و کلروبنزن ناسازگار است. TPX Polymethylpentene نیز با ویژگی های منحصر به فردی از جمله: سبک بودن ، شفاف بودن، مقاوم بودن به حرارت و مواد شیمیایی یک پلیمرکاربردی در ساخت ویال های پلاستیکی می باشد.
طبقه بندی بر اساس رنگ ویال
ویال های شیشه ای و پلاستیکی هر دو در رنگ های شفاف و کهربایی عرضه می شوند. اگر نمونه ای که با آن کار می کنید به راحتی آسیب می بیند یا به نور UV حساس است، قطعاً باید از ویال های کهربایی استفاده کنید. اگر حساسیت به نور نگران کننده نیست یا باید بتوانید نمونه را در طول آزمایش ارزیابی بصری کنید، می توان از ویال های شفاف استفاده کرد.
انتخاب ویال مناسب
صدها مدل اتوسمپلر موجود است که هر کدام هدف و مشخصات خاص خود را برای استفاده دارند. برخی از بازوهای رباتیک برای برداشتن ویال استفاده می کنند در حالی که برخی دیگر سینی را می چرخانند و سوزن نمونه برداری را با ویال تراز می کنند. اگر نوع نامناسبی از ویال با اتوسمپلر شما استفاده شود، ممکن است منجر به آسیب مکانیکی شود.
اغلب اوقات، شما با مقادیر بسیار کمی از نمونه سروکار دارید که باید تا حد امکان دقیق اندازه گیری شود. علاوه بر این، ممکن است الزامات سختگیرانه ای برای بی اثری و تمیزی داشته باشید. صرف نظر از این، به حداقل رساندن خطر آلودگی بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که محصولاتی که خریداری می کنید دارای گواهینامه کیفیت مانند ISO9001:2015 هستند. تکنسین های باتجربه باید محصولات را ممیزی کنند تا از بالاترین کیفیت ممکن اطمینان حاصل کنند.
تعیین یک روش مشخص برای برچسب زدن
بسیاری از ویال ها دارای قسمت های نوشتاری برای برچسب زدن هستند. اگر چاپگر لیبل خودکار ندارید، به صورت دستی این کار را انجام دهید. در هر صورت، شما میخواهید قبل از نمونهبرداری، سیستمی برای برچسبگذاری برنامهریزی کنید تا بتوانید به راحتی نمونهها را پیدا کنید و دقیقاً بدانید که چه هستند.
نحوه نگهداری ویال ها
رایج ترین روش برای نگهداری ویال ها استفاده از رک ویال است. شما باید مطمئن شوید که رک خریداری شده با اندازه ویالی که می خواهید نگهداری کنید مطابقت دارد.